Zakład Fizjologii i Biochemii Roślin

stanowisko: adiunkt

adres e-mail: przemyslaw.malec@uj.edu.pl

telefon: +48 12 664 65 20

pokój: A221 (4.1.23)

- Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi - magister biologii, 1988;

- Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi – doktor nauk biologicznych (biologia), 1994;

- Department of Plant Sciences, Tel Aviv University, Tel Aviv,  Izrael - staż podoktorski, 1997/98;

- Uniwersytet Jagielloński, Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii – doktor habilitowany nauk biologicznych (biochemia), 2010.

Badania molekularnych mechanizmów odpowiedzi organizmów autotroficznych na abiotyczne czynniki środowiskowe (światło, temperatura, wybrane metale przejściowe). Biotechnologiczne wykorzystanie autotrofów w procesach fitoremediacji wód oraz biotransformacji odpadów.

Zagadnienia szczegółowe:

- środowiskowa regulacja aktywności szlaków biosyntezy chlorofilu i karotenoidów;

- fizjologiczna funkcja oligomeryzacji fotosystemu I sinic

- adaptacje metaboliczne roślin do podwyższonych stężeń metali przejściowych. 

I. Projekty koordynowane

Kierownik (z ramienia UJ) w projekcie w ramach programu „GEKON” (NCBR/NFOŚ) „Biokonwersja odpadów pofermentacyjnych z biogazowni: ochrona wód i paliwo III generacji”

Nr umowy: GEKON1/O3/213552/28/2015; NFOŚiGW 33/2015/Wn-50/NE-po/D.

Realizacja fazy B+R  2015-16.

Kierownik projektu w ramach POIG (Unia Europejska/MNiSzW „Generacja Przyszłości”) pt. „Wykorzystanie rozkładu potencjału elektrycznego ksylemu do detekcji relacji między osobnikami w biogrupach świerkowych”, Nr umowy DS-1277/HF/2013 (2013-2015; projekt zakończony).

Kierownik projektu badawczego MniSzW,  N N 303 498438 „Rola białkowych regulatorów fotomorfogenezy roslin w kontroli procesu biosyntezy chlorofilu” (2010-2013; projekt zakończony).

Kierownik projektu badawczego KBN 5 P06A 22 19, pt."Charakterystyka molekularna regulowanej światłem kinazy białkowej z Arabidopsis thaliana"  (2000-2003; projekt zakończony).

Kierownik grantu  MNiSzW C-75, na współpracę bilateralną Polska-Izrael, pt."The role of posttranslational modifications of the COP9 complex in regulation of seedling development in Arabidopsis thaliana " (1998-1999; projekt zakończony).

II. Projekty wykonywane (wybór)

Wykonawca w projekcie badawczym NCN pt.”Funkcja lipidów prenylowych w rozwoju i odpowiedzi roślin na stres”. Nr 2011/01/B/NZ1/00079; (2011- 2014).

Wykonawca w projekcie „Biotechnologia Molekularna dla Zdrowia" (BMZ) [POIG.02.01.00-12-064/08] 2009-14.

Wykonawca w międzynarodowym grancie Funduszu Wyszehradzkiego, Nr . 21120109  „Role of carotenoids in construction of photosynthetic complexes” (2012-2013).

Wykonawca w grantach  MNISzW na współpracę międzynarodową Polska – Węgry, pt. „The essential role of phosphatidylglycerol in the formation of photosynthetic reaction center oligomers in a thermophylic cyanobacterium, Thermosynechococcus elongatus” (2006-2008) oraz (2009-11)

 Wykonawca w grancie MNISzW na współpracę międzynarodową Polska – Indie, pt. "The assembly and functioning of photosynthetic apparatus in water plants under heavy metal stress"  (2005-2007).

Wykonawca w projekcie KBN pt. Wpływ wybranych metali ciężkich na świetlną fazę fotosyntezy roślin wyższych" 2 P04C 064 26; (2004- 2008).

I. Prace oryginalne:

1.      Wajda L. and Malec P. (1992) Cadmium accumulation in two lines of Haplopappus gracilis calli as determined by Atomic Absorption Spectroscopy and Anodic Stripping  Voltammetry,  Acta Physiologiae Plantarum  14, 93-97.

2.      Malec P. (1994) Kinetic modelling of chloroplast phototranslocations in Lemna trisulca L.: Two rate  limiting components? Journal of Theoretical Biology, 169, 189-195.  

3.      Zagrodzki P., Schlegel-Zawadzka M., Krośniak M., Malec P., Bichoński A., Dutkiewicz  E. (1995) Characterization of flour by means of pattern recognition methods”; Food Chemistry,  53, 295-298.

 4.       Malec P., Rinaldi R.A. and Gabryś H. (1996) Light-induced chloroplast movements in Lemna trisulca L. Identification of the motile system”; Plant Science 120, 127-137.  

5.      Gabryś H., Walczak T. and Malec P. (1997) Interaction between phytochrome and the blue light photoreceptor system in Mougeotia. Low temperature study”; Journal of Photochem. & Photobiol. B: Biology 38, 35-39.

6.      Karniol B., Malec P. and Chamovitz D.A.(1999) Arabidopsis FUSCA5 encodes a novel phosphoprotein that is a component of the COP9 complex” The Plant Cell, 11, 839-848.

7.      Kaszycki P., Krzemińska H., Malec P., Kołoczek H. (1999) Metody współczesnej biotechnologii w procesach biodegradacji zanieczyszczeń. Biologiczna utylizacja formaldehydu w ściekach przemysłowych przez drożdże metylotroficzne. Ekologia i Technika 7, 35-38.  

8.      Prasad M.N.V., Malec P., Waloszek A., Bojko M. and Strzałka K. (2001) Physiological responses of Lemna trisulca L. (Duckweed) to cadmium and copper bioaccumulation” Plant Science 161, 881-889. 

9.      Kaszycki P., Tyszka M., Malec P. and Kołoczek H. (2001) Formaldehyde and methanol biodegradation with the methylotrophic yeast Hansenula polymorpha. An application to real wastewater treatment. Biodegradation 12, 169-177. 

10.    Malec P., Yahalom A. and Chamovitz D.A. (2002) Identification of  the light-regulated protein kinase activity in  Arabidopsis thaliana seedlings”  Photochem. Photobiol. 75, 178-183.

11.    Domonkos I., Malec P., Sallai A., Kovacs L., Strzałka K., Itoh S., Wada H., Farkas T., Gombos Z. (2004) The role of phosphatidylglycerol in photosystem I oligomerization” J. Oil Soap Cosmetics (Hungary)  53, 229-232.

12.    Domonkos I., Malec P., Sallai A., Kovacs L., Itoh K., Shen G., Ughy B., Bogos B., Sakurai I., Kis M., Strzałka K., Wada H., Itoh S., Farkas T., Gombos Z. (2004) Phosphatidylglycerol is essential for oligomerization of  PS I reaction center” Plant Physiol. 134, 1471-1478.

13.    Grabalska M. and  Malec P. (2004) Blue light-induced chloroplast reorientations in Lemna  trisulca L. (Duckweed) are controlled by two separable cellular mechanisms as suggested by different senstivity to wortmannin. Photochem. Photobiol. 79, 343-348.   

14.    Malec P. and Chamovitz D.A. (2006) Characterization and purification of kinase activities against Arabidopsis COP9 Signalosome subunit 7. Isr. J. Chem. 46, 239-246.

15.    Grzyb J., Malec P., Rumak I., Garstka M., Strzałka K. (2008) Two isoforms of ferredoxin:NADP+ oxidoreductase from wheat leaves – purification and initial biochemical characterisation. Photosynthesis Res. 96, 99-112.  

16.    Malec P., Waloszek A., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2008) Zinc reversal of energy transfer changes induced by cadmium in PS II reaction centers as observed by whole-leaf  77K fluorescence. Plant Stress  2, 121-126.   

17.    Aravind P., Prasad M.N.V., Malec P., Waloszek A., Strzałka K. (2009) Zinc protects Ceratophyllum demersum L., (free floating hydrophyte) against reactive oxygen species induced by cadmium Journal of Trace Elements in  Medicine and Biology  23, 50–60.  

18.    Domonkos I., Malec P., Laczko-Dobos H., Sozer O., Kłodawska K., Wada H., Strzałka K., Gombos Z. (2009) Phosphatidylglycerol depletion induces an increase in myxoxanthophyll biosynthetic activity in Synechocystis PCC6803 cells” Plant and Cell Physiology  50, 1-9. 

19.    Malec P., Maleva M.G., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2009) Copper Toxicity in Leaves of Elodea canadensis Michx.” Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology 82, 627–632.  

20.   Maleva M.G., Nekrasova G.F., Malec P., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2009) Ecophysiological tolerance of Elodea canadensis to nickel exposure. Chemosphere 77, 392–398.  

21.   Malec P., Maleva M.G., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2009) Identification and characterization of Cd-induced peptides in Egeria densa (water weed). Putative role in Cd detoxification. Aquatic Toxicology  95, 213–221.     

22.    Malec P., Maleva M.G., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2010) Responses of Lemna trisulca L. (Duckweed) exposed to low doses of cadmium: thiols, metal binding complexes, and photosynthetic pigments as sensitive biomarkers of ecotoxicity. Protoplasma 240, 69–74.

23.    Sozer O., Komenda J., Ughy B., Domonkos I.,  Laczkó-Dobos H., Malec P., Gombos Z., Kis M. (2010) Involvement of Carotenoids in the Synthesis and in the Assembly of Protein Subunits of Photosynthetic Reaction Centers of Synechocystis sp. PCC 6803. Plant and Cell Physiology  51, 823-835. 

24.    Słomka A., Sutkowska A., Malec P.,  Mitka J., Kuta E. (2011) Genetic diversity of Polish populations of Viola tricolor L. in relation to heavy metal tolerance. Chemosphere 83, 435–442.

25.    Kłodawska K., Malec P., Kis M., Gombos Z, Strzałka K. (2012) EPR study of thylakoid membrane dynamics in mutants of the carotenoid biosynthesis pathway of Synechocystis sp. PCC6803. Acta Biochim. Pol. 59, 87-90.

26.    Myśliwa-Kurdziel B., Jemioła-Rzemińska M., Turek E., Strzałka K., Malec P. (2012) Variations in xanthophyll composition in etiolated seedlings of Arabidopsis thaliana correlate with protochlorophyllide accumulation. Acta Biochim. Pol. 59, 57-60.

27.    Kim B-H., Malec P., Waloszek A., von Arnim A.G. (2012) Arabidopsis BPG2: A phytochrome regulated gene whose protein product binds to plastid ribosomal RNAs. Planta 236, 677–690.

28.    Żabicki P., Kuta E., Tuleja M., Rataj K., Malec P. (2013) An Arabidopsis cyclin-dependent kinase gene CDKG;2  is  involved in organogenic responses induced  in vitro. Acta Biol. Cracov. Ser. Bot. 55/1, 37–48.

29.    Jedynak P., Myśliwa-Kurdziel B., Turek E., Malec P. (2013) The photoinduction of seed germination in Arabidopsis thaliana is modulated by phototropins. Acta Biol. Cracov. Ser. Bot. 55/1, 67-72.

30.    Lukatkin A., Egorova I., Michailova I., Malec P., Strzałka K. (2014) Effect of copper on pro- and antioxidative reactions in radish (Raphanus sativus L.) in vitro and in vivo.  Journal of Trace Elements in  Medicine and Biology  28, 80-86

31.    Voigt J., Stolarczyk A., Zych M., Malec P., Burczyk J. (2014) The cell-wall glycoproteins of the green alga Scenedesmus obliquus. The predominant cell-wall polypeptide of Scenedesmus obliquus is related to the cell-wall glycoprotein GP3 of Chlamydomonas reinhardtii. Plant Science 215-216, 39– 47.

32.    Kłodawska K., Kovacs L., Varkonyi  Z., Kis M., Sozer O., Laczkó-Dobos H., Kobori O., Domonkos I., Strzałka K., Gombos Z., Malec P. (2014) Elevated growth temperature can enhance photosystem-I-trimer formation and affects xanthophyll biosynthesis in cyanobacterium, Synechocystis sp. PCC6803 cells. Plant and Cell Physiology  56, 558–571.

33.    Pilarska M., Malec P., Salaj J., Bartnicki F.,  Konieczny R. (2016) High expression of SOMATIC EMBRYOGENESIS RECEPTOR-LIKE KINASE coincides with initiation of various developmental pathways in in vitro culture of Trifolium nigrescens. Protoplasma  253, 345–355.

34.    Maleva M.G., Malec P., Prasad M.N.V., Strzałka K. (2016) Kinetics of nickel bioaccumulation and its relevance to selected cellular processes in leaves of Elodea canadensis during short-term exposure. Protoplasma  253, 543–551.

II. Artykuły przeglądowe

1.      Malec P. (1990) Właściwości cytostatyczne niektórych związków  kompleksowych miedzi”,  Zeszyty Naukowe UJ, Prace z Biologii Molekularnej,  18, 221-226.

2.      Malec P. (1993) Mechanizmy indukowanych światłem ruchów chloroplastów. Postępy Biologii Komórki, 20 (supl. 2), 87-96, 1993.

3.      Kaszycki P., Malec P., Kołoczek H. (1997) Możliwości  zastosowania mikroorganizmów wykorzystujących rzadko spotykane szlaki metaboliczne w biodegradacji toksycznych składników ścieków przemysłowych”; Mikrobiologia Medycyna  1, 3-8.

4.      Malec P., Kaszycki P., Kołoczek H. (1997) Biotechnologia osadu  czynnego: wykorzystanie drożdży metylotroficznych w procesie biologicznego utleniania związków jednowęglowych  oraz niektórych ich połączeń”; Mikrobiologia Medycyna  3, 17-21.

5.      Jedynak P., Malec P. (2015)  Zielenieją, ale nie z zazdrości. Regulacja biosyntezy chlorofilu. Postępy Biologii Komórki 42, 181–202.

III. Rozdziały w monografiach

1.      Kaszycki P., Malec P., Kołoczek H. (1997) Biodegradacja składników ścieków i odpadów przemysłowych przez metylotrofy eukariotyczne. W: “Technologie odolejania gruntów, odpadów, ścieków”, Materiały I Konferencji Naukowo-Technicznej, Gorlice-Wysowa-Zdrój, wrzesień 1997, Wydawnictwo Ekoinżynieria, Lublin 1997, ISBN 83-905454-9-7, str. 107-114.

2.      Malec P., Myśliwa-Kurdziel B., Prasad M.N.V., Waloszek A., Strzałka K. (2011) Role of Aquatic Macrophytes in Biogeochemical Cycling of Heavy Metals, Relevance to Soil-Sediment Continuum Detoxification and Ecosystem Health. In: “Detoxification of Heavy Metals” Sherameti l. and  Varma A. (Eds.); Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2011, pp. 345-368;

3. Myśliwa-Kurdziel B., Turek E., Malec P. (2013) “Protochlorophyllide forms in etiolated seedlings of photoreceptor mutants of Arabidopsis thaliana – is chlorophyll biosynthesis controlled by cooperation between phytochromes and phototropins?” In: “Photosynthesis: Research for Food, Fuel and Future - 15th International Conference on Photosynthesis”, Tingyun Kuang, Congming Lu, Lixin Zhang (Eds.), Zhejiang University Press, Hangzhou and Springer-Verlag Berlin Heidelberg, ISBN 978-3-642-32033-0, pp.381-384.

4.      Kumar A., Sebastian A., Prasad M.N.V., Malec P., Strzałka K. (2014) Functional tuning of photosynthetic pigments in response to trace elements. In: “PHOTOSYNTHETIC PIGMENTS: chemical structure, biological function and ecology”, Golovko TK,  Gruszecki WI, Prasad MNV, Strzalka KJ (Eds.) Komi Scientific Centre of the Ural Branch of the Russian Academy of Sciences, Syktyvkar, ISBN 978-5-89606-506-7, pp. 356-381.

5.      Meitei M.D., Kumar A., Prasad M.N.V., Waloszek A., Maleva M.G., Malec P., Strzałka K. (2014) Photosynthetic pigments and pigment-protein complexes of aquatic macrophytes under heavy metal stress. In: “PHOTOSYNTHETIC PIGMENTS: chemical structure, biological function and ecology”, Golovko TK,  Gruszecki WI, Prasad MNV, Strzalka KJ (Eds.) Komi Scientific Centre of the Ural Branch of the Russian Academy of Sciences, Syktyvkar, ISBN 978-5-89606-506-7, pp. 317-332.

6.      Jedynak P., Strzałka K., Malec P. (2014) Light regulation of chlorophyll biosynthesis in angiosperm plants: the role of photoreceptors and the photomorphogenesis repressor COP1 In: “PHOTOSYNTHETIC PIGMENTS: chemical structure, biological function and ecology”, Golovko TK,  Gruszecki WI, Prasad MNV, Strzalka KJ (Eds.) Komi Scientific Centre of the Ural Branch of the Russian Academy of Sciences, Syktyvkar, ISBN 978-5-89606-506-7, pp. 86-107.

7.      Kłodawska K., Malec P., Strzałka K. (2014) The role of carotenoids in the protection and assembly of the photosynthetic apparatus in a model unicellular cyanobacteria Synechocystis PCC6803 In: “PHOTOSYNTHETIC PIGMENTS: chemical structure, biological function and ecology”, Golovko TK,  Gruszecki WI, Prasad MNV, Strzalka KJ (Eds.) Komi Scientific Centre of the Ural Branch of the Russian Academy of Sciences, Syktyvkar, ISBN 978-5-89606-506-7, pp. 171-182.

8.      Olchawa-Pajor M., Malec P., Latowski D., Kuczyńska P., Strzałka K. (2014) „Wpływ odpadów po kwaśnym wytrawianiu metali na aparat fotosyntetyczny Betula pendula i Salix viminalis”. W: Innowacyjne Rozwiązania Rewitalizacji Terenów Zdegradowanych. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Jana Skowronka. Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach, Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego Sp. z o.o. w Lędzinach. Katowice, ISBN 978-83-939544-0-7, str. 43-54.